ارزیابی عملکرد بوم‎شناختی دالان رود درۀ شهری (تهران: دالان رود درۀ درکه)

نویسندگان

  • شهیندخت برق‎جلوه* استادیار پژوهشکدۀ علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی تهران
  • نغمه مبرقعی دینان استادیار پژوهشکدۀ علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی تهران
  • نیکو مدقالچی کارشناس ارشد برنامه‎ریزی شهری، دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه آزاد واحد تهران- مرکز
چکیده مقاله:

امروزه، در راستای کاهش آثار مخرب شهرنشینی بر الگوی ساخت و عملکرد سیمای‎سرزمین، بهره‎گیری از روند همسوسازی فعالیت‎های انسانی با سازوکار عناصر سیمای‎سرزمین الزامی است. در این خصوص توسعۀ پایدار محیطی با رویکرد تلفیق ابعاد پایداری و بوم‎شناسی، ابزار علمی قدرت‎مندی جهت نیل به این هدف شناخته شده است. رویکرد سیستمی پایداری تنها به دنبال حفظ فرایندهای بوم‎شناختی نبوده، بلکه بهره‎وری اقتصادی و اجتماعی ساخت محیط‎های شهری را نیز مد نظر دارد. در این راستا، ارتقای عملکرد عناصر طبیعی سیمای‎سرزمین به‎منظور بهبود کیفیت محیط‎های انسان‎ساخت شهری، مورد تأکید قرار می‎گیرد. از جمله منابع طبیعی کلان‎شهر تهران، دالان رود دره‎های رشته کوه البرز، جاری از جبهۀ شمالی سیمای‎سرزمین می‎باشند که توسعه‎ و ساخت‎وسازهای روز افزون بستر آن‎ها طی 5 دهۀ اخیر، پدید آمده‎اند. اصول بوم‎شناسی سیمای‎سرزمین در رابطه با روند توسعۀ رود دره‎های شهری، اهمیت مدیریت عناصر طبیعی سیمای‎سرزمین و نیاز مبرم به ساماندهی آن‎ها دربرنامه‎ریزی سیمای‎سرزمین را مورد تأکید قرار می‎دهد. در این راستا و به‎منظور ارتقای کیفیت برنامۀ توسعۀ شهری، پیش از هر نوع برنامه‎ریزی، هدایت مراتب سه‎گانۀ عملکرد بوم‎شناختی دالان رود دره‎های پهنه‎بندی سیمای‎سرزمین: تعادل ساخت دالان‎های بوم‎شناختی سیمای‎سرزمین پایداری عملکرد شبکه‎های بوم‎شناختی سیمای‎سرزمین و استعلای زیست شبکۀ بوم‎شناختی انسان‎شناختی پهنه‎بندی سیمای‎سرزمین، ضروری است. بر این مبنا، هدف مطالعه حاضر ارزیابی مراتب سه‎گانۀ عملکرد بوم‎شناختی رود درۀ درکه در پهنه‎بندی سیمای‎سرزمین تهران می‎باشد. در این خصوص، ابتدا مؤلفه‎های اصلی سنجش تعیین و سپس، مبتنی بر اطلاعات منتج از گزارش‌های علمی و بررسی‎های عینی، تجزیه و تحلیل و ارایه راه‌کار می‎شود.

Download for Free

Sign up for free to access the full text

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

فرآیند تحلیل شبکه در ارزیابی عملکرد بوم‎شناختی سیمای سرزمین رود-درۀ درکه

�عملکرد بوم‎شناختی سیمای‎سرزمین و به تبع تغییرات آن به صورت سلسله­­­‎مراتبی به سه سطح ساخت واحدهای لکه­ای دالان‎های بوم‎­شناختی، ساخت واحدهای دالانی شبکه­های بوم‎شناختی، و ساخت شبکۀ�بوم‎شناختی-انسان‎شناختی عرصه‎بندی سیمای‎سرزمین، مرتبط می‎شود. در بستر سیمای‎سرزمین تهران، تغییرات بسیاری در کیفیت عملکرد عناصر طبیعی و افزایش سطح ساخت‎وسازهای محیط‎های انسان‎ساخت رخ داده است. از عناصر اصلی و منا...

متن کامل

حفاظت از دالان های رودخانه به عنوان یک زیر ساخت شهری نمنه موردی دالان رودخانه اوین- درکه

رشد سریع تهران در دهه های اخیر سبب از بین رفتن ظرفیت های زیست محیطی شهر گردیده است و این امر همچنان ادامه دارد. رود دره های شمالی شهر که نقش بسیار مهمی در کاهش آثار سوء ناشی از آلودگی ها و بحران های زیست محیطی شهر دارند نیز از این قاعده مستثنی نیستند. این شبکه های بهم پیوسته خاک و آب که از دیرباز توسط استفاده کنندگان حفاظت می گردید و اقلیم این نواحی ضروری است. در این مقاله رود دره های شهر تهران...

متن کامل

برنامه ریزی راهبردی احیای محیط طبیعی رود دره های تهران ( نمونه موردی: رود دره درکه )

طی چند دهه اخیر، شهر تهران با افزایش چشمگیر جمعیت شهرنشین روبه­رو بوده است. این افزایش شهرنشینی و در پی آن استفاده از زمین جهت سکونتگاه­های شهری بدون در نظر گرفتن توان­های محیطی، باعث پیامدهای ناگوار و تخریب محیط­زیست در تهران شده است و تعادل بین شهر و محیط­زیست را مختل نموده است. رود دره­های شهری به عنوان یکی از عناصر ساختار اکولوژیکی شهرها می­توانند نقش مؤثری در جهت ایجاد تعادل بین فضای انسان...

متن کامل

بازخوانی چند مثل از «درۀ نادره»

«درۀ نادره» از مهم­ترین آثار میرزا مهدی خان منشی به شمار می­آید که دربارۀ رخدادهای زمان نادرشاه به نثر مصنوع نوشته شده است. میرزا مهدی در نگارش این کتاب بیش از آن که به فکر روایت تاریخ و بازگویی کشاکش­های سیاسی و نظامی نادرشاه باشد، همّ خود را متوجه فضیلت­مآبی و خودنمایی­های ادبی کرده است. وی در پرداخت کتاب از واژه­ها و ترکیبات دشوار تازی و پارسی، آیات، احادیث، امثال و اشعار عرب و صنایع لفظی و م...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 4  شماره 8

صفحات  91- 104

تاریخ انتشار 2014-01-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023